سیدحمیدرضا طیبی؛
تبدیل علم به فناوری لازمه اقتدار اقتصادی و سیاسی است / حرکت در مرز پیشرفتهترین علوم
به گزارش روابط عمومی مرکز فرهنگی دانشجویی امام، ولایت فقیه و انقلاب اسلامی به نقل از ایکنا، همایش ملی نهمین دوره اردوی فرهنگی ـ آموزشی «طریق جاوید» با محوریت «انقلاب اسلامی و مقاومت؛ بیداری مستضعفان جهان»، امروز سهشنبه، ۲۹ مهرماه، با حضور سیدحمیدرضا طیبی، رئیس جهاددانشگاهی، از سوی مرکز فرهنگی دانشجویی امام، ولایت فقیه و انقلاب اسلامی برگزار شد.
همایش ملی نهمین دوره اردوی فرهنگی ـ آموزشی «طریق جاوید» با محوریت «انقلاب اسلامی و مقاومت؛ بیداری مستضعفان جهان»، امروز سهشنبه، ۲۹ مهرماه، با حضور سیدحمیدرضا طیبی، رئیس جهاددانشگاهی، از سوی مرکز فرهنگی دانشجویی امام، ولایت فقیه و انقلاب اسلامی برگزار شد.
رئیس جهاددانشگاهی در این همایش که به صورت مجازی برگزار شد، اظهار کرد: اگر به سالهای قبل از انقلاب برگردیم، میبینیم که در دوران غفلت مسلمانان، جوامع غربی به توسعه علمی بسیار خوبی دست پیدا کردند، اما برای این توسعه نیاز به منابع طبیعی داشتند و استعمار کشورها یکی از راههایی بود که این نیاز آنها را برطرف میکرد. هر چقدر پیشرفت علم بیشتر میشد این نیاز افزایش پیدا میکرد و بعدتر در مقاطعی استعمار مستقیم جوابگوی نیاز آنها نبود، چراکه ارزش افزوده علم و فن در محصول نظامی و غیرنظامی بسیار زیاد شده بود. لذا تصمیم گرفتند که حاکمانی دستنشانده در کشورهای مستعمره داشته باشند و در مراکز علمی بنشینند و کار را در دست گیرند و توسعه علمی و فناورانه را پیش ببرند.
وی ادامه داد: آن زمان ما دانشجو بودیم و این موضوع را به خوبی درک میکردیم، برای مثال اگر من در یک دانشکده فنی درس میخواندم باید نهایتاً یک مونتاژکار خوبی میشدم و جوامع غربی هم با توسعه علمی و فناورانه خود به این نتیجه رسیده بودند که صنایع آنها نیاز به نیروهایی از این کشورها دارد. رفتهرفته غرب تصمیم گرفت دانشجویان ما را برای ادامه تحصیل به خارج از کشور ببرد و سپس با رفاهی که برای آنها ایجاد کردهاند آنها را همانجا نگه دارند و جذب کنند.
طیبی با بیان اینکه شروع انقلاب اسلامی و پیروزی به رهبری امام(ره) و بیداریای که ایشان در نسل جوان ایجاد کرد و آن سخن معروف که اگر بخواهیم میتوانیم، برای نسل جوان ما انگیزه بسیار خوبی شد تا این عقبماندگیها را رفع کند، اظهار کرد: در جوامع دانشگاهی این بحث مطرح بود که با پیروزی انقلاب، چه کنیم تا این عقبماندگیها جبران شود. جهادسازندگی این جرقه را زد که بیندیشیم در زمینه علمی و فناورانه نیز دست به تأسیس چنین نهادی بزنیم و تشکیل جهاددانشگاهی حاصل آن دم مسیحایی حضرت امام(ره) بود و دریافتیم که خود میتوانیم علم را به فن تبدیل و این فن مبنای اقتدار اقتصادی و سیاسی ما شود.
طیبی با اشاره به اینکه جهاددانشگاهی در سال ۱۳۵۹ تشکیل شد و امروز که چهل سال از عمر آن میگذرد اثبات کردیم در پیشرفتهترین علوم نیز میتوانیم در مرز علم حرکت کنیم، تصریح کرد: علم را تبدیل به فن کردیم و این فن در همه صنایع و علوم استفاده میشود. اقتصاد ما میتواند دانشبنیان و متکی بر توسعه علمی و فناورانه باشد اما همچنان از این الگوسازیهای خوب مانند جهاددانشگاهی استفاده نمیشود. حضرت امام مسبب این حرکت بزرگ بود و این الگو تحقق پیدا کرد. این مختص جمهوری اسلامی نیست و همه کشورهای اسلامی میتوانند از این الگو بهره گیرند. آنچه امام گفت، اقدامپذیر شد؛ آن هم به واسطه نهادی که مولود مبارک انقلاب اسلامی است. در حال حاضر نیز به دنبال انجام بزرگترین پروژههای کشور با حمایت مستقیم مقام معظم رهبری هستیم.
در ادامه عیسی علیزاده، معاون فرهنگی جهاددانشگاهی، نیز اظهار کرد: اگر دانشجویان در شکلگیری انقلاب اسلامی نقش داشتند، در تداوم و ادامه حیات آن نیز نقش خواهند داشت. تأکید ما در جهاددانشگاهی و مرکز فرهنگی دانشجویی امام، ولایت فقیه و انقلاب اسلامی، بازگشت به گفتمان اصیل حضرت امام است که میتواند راه حل بسیاری از مشکلات امروز ما باشد. اگرچه متأسفانه همچنان بسیاری از مباحث و مسائل فرهنگی در جامعه مغفول مانده است.
تأسیس باشگاه دانشجویان علاقهمند به گفتمان انقلاب اسلامی
وی با تأکید بر اینکه طی یک سال اخیر و در این مدت جهاددانشگاهی سعی کرده از ظرفیت فضای مجازی برای پیشبرد برنامههای فرهنگی خود استفاده کند، گفت: اگر بتوانیم نسل جوان را که از فضاهای انقلابی دور هستند به این مسیر هدایت کنیم، قطعاً نتایج خوبی حاصل خواهد شد.
علیزاده افزود: در حوزه فرهنگی جهاددانشگاهی تلاش میکنیم که در کنار مباحث علمی، فضایی ایجاد کنیم که با استفاده از هنر، ادبیات، نمایش و ... به گسترش مفاهیم فرهنگ انقلاب اسلامی و حضرت امام(ره) کمک کنیم و سعی داریم به طبقهای از دانشجویان که مراتب تحصیلی بالاتری دارند اهمیت بیشتری دهیم و از حضور آنها در تولید محتواهای مناسب بهره گیریم و اقدامات اساسی صورت گیرد. همچنین تلاش خواهیم کرد که در عرصه بینالمللی از فضای مجازی استفاده بیشتری کنیم و به معرفی گفتمان انقلاب اسلامی بپردازیم و در راستای این اهداف باشگاه دانشجویان علاقهمند به مباحث انقلاب اسلامی و ولایت فقیه را تأسیس میکنیم.
در ادامه ناصر ابوشریف، نماینده جنبش جهاد اسلامی فلسطین در تهران، اظهار کرد: حضرت امام(ره) حکومت اسلامی را به دور از همه اندیشهها و عقاید حاکم در دنیا تأسیس کردند و این حرکت فکر همه اندیشمندان را به خود مشغول کرد. انقلاب اسلامی یک زلزله بود و عمیقترین تأثیر را در جهان ایجاد کرد و تنها نظامی در جهان است که میتواند به رهبری امت در تمام سطوح مدیریتی به تکامل برسد و هیچ نظامی تکاملیافتهتر از جمهوری اسلامی در جهان وجود ندارد. علت مخالفت غرب و سعودیها و دشمنی با جمهوری اسلامی به سبب درک آنها از این تکامل است.
وی افزود: مسئله مهم دیگر این است که انقلاب اسلامی ایران هنوز مراحل زیادی را پیش رو دارد که بخواهد طی کند و قادر است ساختار خود را احیا و بازسازی کند. انقلاب اسلامی تجربه بشری است اما به عنوان یک نظام قابلیت حاکمیت بر تمام جهان و امت اسلامی را دارد. این انقلاب جنگ هشت ساله و تحریمهای ظالمانه را پشت سر گذاشته، اما کماکان روی پای خود ایستاده و قادر است با تمام توطئههای منطقه مقابله کند.
علیرضا صدرا، عضو هیئت علمی گروه حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، نیز اظهار کرد: انقلاب اسلامی در شرایطی پیروز شد که در آن زمان فوکویاما نظریه پایان دین را مطرح کرده بود، در حالی که امروزه نظریه پایان لیبرالیسم مطرح است و میگویند مدرنیسم به پایان رسیده است. از جمله برکات انقلاب اسلامی همین بس که مطرود بودن تئوری آن زمان را به منصه ظهور رساند. انقلاب اسلامی در شرایطی رخ داد که دنیا در دست دو قطب قدرت بود که در همان زمان بلوک شرق از هم پاشید و بلوک غرب نیز در شرایطی نزدیک به ورشکستگی قرار گرفت.
صدرا با اشاره به سه بحرانی جدی که غرب و سرمایهداری با آن دست و پنجه نرم میکند، افزود: در حال حاضر صنعت در غرب با مشکلات عدیدهای مواجه است چراکه شکاف شدید هزینهها و درآمدها وجود دارد. اگر رونقی وجود داشته باشد، هزینهها مازاد بر درآمدهاست. اساساً وجود ممالکی همچون اسرائیل و حمایت غرب از آن برای همین امر است که این جوامع بازار خوبی برای آنهاست. در حالی که با به ثمر نشستن انقلاب اسلامی و با پیروزی ایمان در برابر توپ و تانک و فائق آمدن خون بر شمشیر، ما با کمک جهادسازندگی روی پای خودمان ایستادیم و شاهد بیشترین بازدهی با کمترین هزینه بودیم.
وی ادامه داد: شکاف دیگری که بحرانی جدی برای غرب است، شکاف قدرت و اقتدار است. قدرت آنها اگرچه بیش از اقتدار بوده اما به دلیل کاهش اثربخشی اقتدار، قدرت آنها نیز کاهش یافته است. اینکه فلسطینیها اقتدار دارند، اگرچه قدرت آنها ضعیفتر از دشمن است، باعث شکست طلسم قدرت غرب میشود و این امر روحیهبخش است.
بحران فرهنگی و خلأ معنویت
به گفته این عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، بحران سومی که غرب با آن مواجه است، بحران فرهنگی و خلأ معنویت است که اکنون بروز بیشتری پیدا کرده، در حالی که آنها اینگونه تصور میکنند که با تزریق رفاه این خلأ برطرف میشود، اما اینگونه نیست و این رفاه مادی شرایط را بدتر کرده، زیرا دینگرایی و معنویتگرایی جریانی جهانی است که در حال گسترش است.
علیرضا صدرا گفت: انقلاب اسلامی موفق شد در دورانی که نظام اسلامی معنایی نداشت، دست به تأسیس این نظام بزند، چرا که انقلاب اسلامی سه عنصر مهم مکتب، امامت و امت را دارد و این سه برای تأسیس نظام اسلامی درجه کاملی است. از همین رو یکی از مشکلاتی که انقلاب مصر داشت و موفق به تأسیس نظام اسلامی نشد، نبود عنصر امامت بود. جهان اسلام با خلأ رهبری صالح روبهروست، در حالی که پایگاه نظم نوین جهانی خاورمیانه است و دشمن به همین منظور تلاش میکند که بر آن مسلط شود.
وی با بیان اینکه انقلاب اسلامی چند گام مهم و اساسی برداشت، اظهار کرد: انقلاب اسلامی نخست به نهادسازی و تأسیس نظام پرداخت و دست آخر هم نهادسازی علمی را رقم زد. سپس وارد فاز دفاع مقدس شد و در این مرحله نظام تثبیت شد. البته همگان میدانند که این جنگ جنگ جهانی سوم بود. در فاز بعد کشور وارد توسعه زیربنایی شد و ساخت کشور آغاز شد. سپس در جهت تربیت نیروی انسانی در همه زمینهها ورود کرد و بعد موفق شد نقدینگی را افزایش دهد. برای نخستینبار است که در میان جوامع اسلامی دولتها با مردمسالاری دینی روی کار میآیند؛ اگر چه همچنان گرفتار یک مشکل هستیم و آن اینکه در برنامه و طرح ضعف داریم. اکنون هیچ مانعی برای جهش علمی و فناورانه در کشور وجود ندارد، هر چند در بدترین دوره رکود به سر میبریم، اما در داخل برای این مهم کمبودی وجود ندارد. به همین دلیل ما را تحریم میکنند تا دست به صادرات نزنیم.
همچنین تیم اندرسون، پژوهشگر و استاد دانشگاه سیدنی استرالیا، به صورت مجازی به ایراد سخنانی پرداخت و گفت: به عنوان یک فرد دانشگاهی بیش از ۳۰ سال در دانشگاه درس دادم، تحقیق کردم و کتبی را درباره حقوق، تعیین سرنوشت، توسعه و ادغام منطقهای چاپ کردهام. در آثارم از ملتهای آزاد (مستقل)، آمریکای لاتین و جزایر اقیانوس آرام دفاع کردهام و در سالهای آخر بیشتر در مخالفت با جنگهای خاورمیانه جدید که مورد نظر واشنگتن است و در حمایت مقاومت در منطقه نوشتهام و صحبت کردهام.
وی در ادامه با طرح این پرسش که چرا و چگونه یک انسانگرای غربی از انقلاب ایران و جمهوری اسلامی حمایت میکند و ایران را به عنوان رهبر مشروع در غرب آسیا به رسمیت میشناسد؟ اظهار کرد: انقلاب ایران در سال ۱۹۷۹ به طور جامع امپریالیسم را از کشور بیرون راند و همزمان ارزشهای شاهنشاهی را نیز دور ریخت و یک سیستم جدید را براساس ریشههای بومی ساخت. دیگر آنکه رهبر این انقلاب خود را به حفظ پیشرفتها در بهبود شرایط زندگی و فرهنگی مردم متعهد کرد و رهبر جدید جمهوری اسلامی با به عهد گرفتن نقش محوری در شکل دادن و مقاومت سازماندهی شده برای مواجهه با امپریالیسم و صهیونیسم، شروع به حمایت از ملتهای آزاد منطقه، بدون توجه به فرقه یا نظامهای آنها، کرد.
اندرسون افزود: به دلایل تاریخی سرشت سیستم حاکم در ایران اسلامی شد. امام خمینی(ره) یک نسخه اصلی از اسلام سیاسی را جدا از جنبشهای اسلامی وابسته به غرب مانند اخوانالمسلمین دینی و سلفیگری دینی سعودیها توسعه داد. این نسخه از امام خمینی ایده مشترکی از یک جامعه اسلامی بزرگتر داشت و آن «جامعه اسلامی فوق ملی» بود. این نسخه بیشباهت به سلفیها و اخوان المسلمین بود، ولی شامل تمام فرقهها میشد و دکترین تکفیر را، که تمام فرقهها را رد و به آنها حمله میکرد، رد کرد.
وی گفت: هماندیشیهای امام خمینی(ره) از تاریخ کربلا و وضعیت مسلمانان شکنجهشده در دنیا الهامبخش بود. دیدگاه رهبر انقلاب بر محور تفاوت اسلام ناب محمدی برای ستمدیدگان فروتن در مقابل اسلام آمریکایی، که دین را «برگرفته از استکبار» میدانست و از تجملات و فرصتها تشکیل شده بود، استوار بود. این اسلام، اسلام پابرهنگان در نظر گرفته شد، آفت مستضعفان، تاریخ تلخ و ننگین محرومیت، نابودگر سرمایهداری مدرن و کمونیسم خونخوار. این امر در فرهنگهای دیگر که تجارب استعماری و استعمار داشتند مشترک است.
این پژوهشگر استرالیایی با بیان اینکه با وجود دههها مقاومت در جنگ و تحریمهای اقتصادی، انقلاب ایران صرفاً یک بلاغت شکوفاشده ساده نیست، بلکه از سوی مردم ایران حمایت میشود، اظهار کرد: براساس برنامه توسعه ملل متحد، توسعه انسانی در ایران به طور گستردهای پیشرفت کرده است. در بین سالهای ۱۹۸۰ تا ۲۰۱۷ سن امید به زندگی در ایران به طور چشمگیری یعنی به ۲۲ سال افزایش یافت و از ۱,۵۴ به ۲.۷۶ سال رسید. سالهای متوسط تحصیلات از ۲.۲ به ۸.۹ سال و تقریباً میان هر دو جنس به صورت برابر افزایش یافته است. حتی بانک جهانی مستقر در واشنگتن به طور رسمی اعلام کرد که فقر و نابرابری در سال ۲۰۱۹ کاهش یافت. اینها دستاوردهای فوقالعادهای است. ایران به جلو میرود در حالی که دشمنانش در حال جنگهای وحشتناک و بیهوده هستند. مناسبات خوبی با همسایگانش دارد. همه اینها جمهوری جدید را قوی میکند و مهاجمان را ضعیف. براساس یک تحقیق در ارتش آمریکا که در سال ۲۰۰۳ به عراق حمله کرد، جسارت و توسعهطلبی ایران نشان داد که تنها پیروز میدان است.
به گفته اندرسون، جمهوری اسلامی ایران پشتیبانی مردمی را گسترش میدهد. نظرسنجیهای مستقل آرامش کمی را به منتقدان خارج از کشور میدهد. برنامه توسعه ملل متحد گزارش کرد که در سال ۲۰۱۸، ۷۱ درصد مردم ایران به دولت ملیشان اعتماد دارند، در حالیکه این آمار در آمریکا ۳۱ درصد بود. حتی زمانی که اعتراضاتی در شرایط سخت اقتصادی اتفاق افتاد یک تحقیق مشترک بین ایران و کانادا و آمریکا مشخص کرد که ۸۱ درصد معتقد بودند که عمده مشکلات اقتصادی کشور مانند بیکاری، تورم و حقوق کم وجود دارد ولی ۷۷ درصد اعتقادی به تغییرات اساسی در نظام نداشتند و فقط ۱۵درصد با این نظر موافق بودند. آمار غافلگیرکننده این است که ۹۵ درصد موافق برنامه دفاع موشکی در ایران هستند و ۸۶ درصدی موافق برنامه هستهای. با این اوصاف ۷۳ درصد مردم معتقدند که دولت باید برای کمک به فقرا بیشتر تلاش کند. اکثریت قاطع ۸۶ درصدی موافق پویشهای منطقهای در مخالفت با تروریسم و ۵۵ درصد خواهان بیشتر شدن آنها هستند. پاسخها نشاندهنده یک دموکراسی کاملاً پایدار است.
این پژوهشگر ادامه داد: جمهوری اسلامی این اطمینان را ایجاد کرده که اتحاد مقاومت در منطقه و در جهان یک پدیده فرقهای نیست، در حالی که تمرکز خود را بر ساخت تمدن اسلامی در خانه حفظ کرده است. عملاً ایران متوجه شده که مقاومت یک سرشت مشترک دارد ولی فرمهای مشروع مختلفی داراست. در منطقه آسیای غربی مقاومت ترکیبی از اکثریت سکولار، شیعهها و سنیها و دروز (یکی از ادیان ابراهیمی) و سوسیالیستها و سکولار سنتهای ملیگرایانه غرب است. همبستگی منطقهای ایران این واقعیت را تقویت میکند که دستاوردهای اجتماعی تنها با سیستم منطقهای و مستقل ممکن میشود و تنها راه دفاع در مقابل یورشهای پایدار شاهنشاهی و صهیونیستیها، هماهنگی منطقهای قدرتمند و اقدام جمعی است. نقش رهبری ایران در منطقه هم واشنگتن و هم تلاویو را در موقعیت وحشت نگه میدارد و این موضوع مدام به آمریکا یادآوری میکند که چرا نمیتواند بر کل منطقه چیره شود. در سفر دومم به ایران متحیر شدم وقتی این سخن را از امام خمینی دیدم: «تخصص ما یافتن مدل بهتر بومی متناسب با شرایط ما خواهد بود». من به سرعت به یاد قهرمانان آزاد آمریکای لاتین افتادم که میگفتند که تخصص ما تشخیص سیستمهای اجتماعی مناسب است که بر پایه ریشه فرهنگ و تاریخ بومی آن منطقه بنا شود. همچنین سیمون روتریگرز اهل ونزوئلا گفته است که ما میآفرینیم یا شکست میخوریم و جوز مارتی از کوبا مینویسد که ما دموکراسی خودمان را ترجیح میدهیم به دموکراسیای که متعلق به ما نیست.
وی افزود: باید به وضوح مشخص باشد که بسیاری از متحدان نزدیک ایران برای مثال سوریه، روسیه و ونزوئلا کاملاً ریشههای فرهنگی و تاریخی متفاوتی دارند، در حالی که مرزی وجود ندارد زیرا استنباط میکنم که ارزشهای کلیدی مانند احترام، همبستگی و ضد امپریالیسم بودن به راحتی از فرهنگها عبور میکند. جهان همبستگی میان قارهها را دیده است، آن هم با مساعدتهای ایران و ونزوئلا، با وجود اینکه هر دو کشور از محاصره اقتصادی بسیار سنگین رنج میبرند. من به عنوان انسانگرای غربی ارزش فوقالعادهای در انقلاب ایران و جمهوری اسلامی میبینم و دستاوردهای عالی ایران میتواند در میان ارزشهای مشترک مهم اسلامی قرار گیرد و از فرهنگهای مختلف عبور کند و همبستگی مقاوم قدرتمندی را که امروزه بسیار لازم است فراهم سازد.
یادآور میشود، همایش ملی نهمین دوره اردوی فرهنگی ـ آموزشی «طریق جاوید» با محوریت «انقلاب اسلامی و مقاومت؛ بیداری مستضعفان جهان» دو روزه است و تا فردا چهارشنبه ۳۰ مهرماه نیز ادامه دارد.
نظر شما :